OBEZİTE NEDEN TEHLİKELİ BİR HASTALIKTIR?

Araştırmalar, obezitenin yaşam süresini 10-15 yıl azalttığını göstermektedir. Obezite, düzeltilmesi gereken estetik problemden öte, çok ciddi hastalıklara yol açtığı bilinmektedir.

Obezitenin Yol Açtığı Hastalıklar

Bunların başında:

• Kardiyovasküler Problemler: Koroner kalp hastalığı, konjestif kalp yetmezliği, tıkanıcı damar hastalıkları, bacaklarda venöz staz, varis.
• Tip 2 Şeker Hastalığı.
• Hipertansiyon.
• Bazı Kanser Türleri: Rahim, meme, prostat ve kalın bağırsak kanserleri.
• İnme.
• Karaciğer Yağlanması.
• Safra Kesesi Taşları.
• Gastroözofageal Reflü Hastalığı.
• Solunum Yolu Problemleri.
• Osteoartrit: Eklem kıkırdaklarının bozulması.
• Bel Fıtığı.
• Psikososyal Problemler: İşgöremezlik, sosyal ayrımcılık, depresyon gibi birçok sistemi etkileyen sağlık problemleridir.

METABOLİK CERRAHİ KİMLER İÇİN UYGUNDUR?

Metabolik cerrahi, belirli kriterlere uyan hastalar için uygundur. Bu kriterler arasında genellikle şunlar bulunur:

• BMI’nin 40’ın üzerinde olması.
• BMI’nin 35’in üzerinde olup obeziteye bağlı ciddi sağlık sorunlarının bulunması (örneğin, tip 2 diyabet veya hipertansiyon).
• Diğer kilo verme yöntemlerinin (diyet, egzersiz, ilaç tedavisi) başarısız olduğu durumlar.

OBEZİTE TEDAVİSİNE CERRAHİ OLMAYAN YÖNTEMLER

Özellikle cerrahi müdahaleye uygun olmayan veya öncesinde kilo vermesi gereken hastalar için etkili bir çözüm sunar.

1. Mide Balonu

Genellikle kilo verme sürecine destek amacıyla tercih edilen mide balonu, obezite tedavisinde kullanılan cerrahi olmayan bir yöntemdir. Silikon bir balon endoskopik yöntemle mideye yerleştirilir ve şişirilerek midenin hacmi azaltılır. Böylece, hastaların daha az yemekle doygunluk hissetmeleri sağlanır. Mide balonu genellikle altı ay ila bir yıl boyunca midede kalır ve bu süre zarfında hastalar sağlıklı beslenme ve egzersiz alışkanlıkları kazanarak kilo verme sürecine devam ederler.

2. Mide Botoksu

Obezite tedavisinde kullanılan minimal invaziv bir yöntemdir. Endoskopik yöntemle mide kaslarına botulinum toksini (botoks) enjekte edilerek mide kaslarının hareketi yavaşlatılır. Bu sayede mide boşalması gecikir ve hastalar daha uzun süre tokluk hisseder. Mide botoksu genellikle kilo verme sürecine destek olmak amacıyla tercih edilir ve kalıcı bir yöntem değildir; etkisi 4-6 ay sürebilir.

OBEZİTE CERRAHİSİNDE UYGULANAN YÖNTEMLER

Obezite cerrahisi, temel olarak etki mekanizmaları iki grupta incelenebilir:

• Kısıtlayıcı (Restriktif) Etki: Alınabilecek gıda miktarını kısıtlar.
• Malabsorbtif Etki: Gıdaların emilimini azaltır.

Bu ameliyatlar laparoskopik olarak, yani büyük karın kesisi olmadan, “kapalı” ameliyatla yapılmaktadır. Laparoskopik ameliyatların tüm avantajları obezite cerrahisinde de söz konusudur. Ameliyat sonrası ağrı ciddi bir problem olmaz ve ağrı kesicilerin ilk gün kullanılması yeterlidir. Sonuç olarak, hastalar aynı gün ayağa kalkıp, birkaç gün içinde taburcu olurlar; iş ve güçlerine de kesileri olmadan bir hafta içinde dönebilirler. Kesi olmadığından estetik sonuç da mükemmeldir ve kesi iltihaplanması, kesi fıtığı gibi komplikasyonlar da azdır.

Cerrahide kullanılan standart bir yöntem olmamakla birlikte en sık yapılan obezite cerrahisi yöntemi sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatıdır. Sonrasında gastrik bypass, duodenal switch, transit bipartisyon gibi birçok yöntem vardır.

ÖZETLEYECEK OLURSAK…

Obezite ve metabolik cerrahi, doğru hastalar için uygulandığında hayat kurtarıcı ve yaşam kalitesini artırıcı bir tedavi yöntemi olabilir. Ancak, bu cerrahinin yalnızca bir araç olduğunu ve uzun vadeli başarı için hastaların yaşam tarzlarını kalıcı olarak değiştirmeleri gerektiğini hatırlatmak isterim. Obezite ile mücadelenin, bireysel bir çaba olmasının yanı sıra, toplumsal bir sorumluluk olduğu düşüncesindeyim. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının teşvik edilmesi, düzenli fiziksel aktivitenin yaygınlaştırılması ve obezite ile ilgili farkındalığın artırılması, toplum genelinde obezite oranlarının düşürülmesine yardımcı olacaktır.

Obezite hastalarının her şeyden önce, obezitenin kaderleri olmadığını bilmeleri ve buna inanmaları gerekmektedir.

Doç. Dr. Kadir Yıldırım